Kompozisyon Nasıl Yazılır
Bir çok öğrenciye verilen kompozisyon ödevi nasıl yazılır ? Kompozisyon nesneleri, ögeleri en iyi şekilde bir araya getirme ve bu şekilde oluşturulmuş bütün anlamında bir kavram dır. Özellikle öğrencilerin hemen hemen her sınıf da karşısına çıkan kompozisyon yazısı hazırlamak bazen gerek konu seçiminde gerekse de kurallarına göre kompozisyon yazmak zor olabiliyor.Bu yazımızda mimarlıktan güzel sanatlara, müzikten edebiyata, daha sevgi ve aşka dair kompozisyon nasıl yazılır ? kuralları nelerdir ve nelere dikkat etmemiz gerekir bunu anlatmaya çalışacağız.
Kompozisyon Nasıl Yazılır ?
Giriş Bölümü:Verilen bir konuyu açıklayabilmek için önce açıklanması gereken düşünce bulunur ve bu düşünce giriş bölümünde belirtilir. Bu bölümde sadece açıklanması gereken düşünce belirtilir. Bu bölümde örnek verilmez ve açıklama yapılmaz. Kısa ve öz bilgi verilmelidir.
Giriş Bölümünün Özellikleri :
- Giriş bölümünde konu ve konuya bakış açısı belirtilir.
- Kısa ve ilgi çekici bir cümledir.
- Bağlayıcı öğelerle başlanmaz. (Çünkü, Mesela gibi...)
- Yazıda ele alınacak konuyu tanıtır; yazarın konuya nasıl bir yaklaşım getireceğini sezdirir.
- Genelden özele (tümden gelim) yazılmış paragraflarda, paragrafın giriş cümlesi aynı zamanda Tanımlama, açıklama, soru cümlesi biçiminde kurulabilir.
Kompozisyon giriş cümlelerine örnekler:
***Annemiz, bizi dünyaya getiren, yaşamı boyunca da bizim en büyük destekçimiz olan bir bakıma hayatınızdaki mucizedir.***
***Şiir, ne söylediğinden çok, nasıl söylendiği ile çekiciliğe ulaşır...***
***Her nisan ayında, kalbim bir farklı çarpar, 23 Nisan’a yaklaştıkça.Baharın gelişiyle ağaçların tomurcuklanması gibi demokrasinin filizlenip, Türkiye’min her karış toprağına yayıldığı, bugün de nasıl çarpmaz insan olanın kalbi? ***
Gelişme Bölümü :
Gelişme bölümünde, giriş bölümünde belirtilen düşünce geniş bir şekilde açıklanır. Bu bölümde örnek verilmesi gerekiyorsa örnek verilir. Ancak örneğin diye başlanılmaz, örneğin sözcüğü kullanılmaz. Verilen örnek birden fazla olmamalıdır. Gelişme bölümü bir paragraftan fazla olabilir. İlk paragrafta anlatılan konunun devamı gibidir ama daha geniş ve açıklayıcı bir şekilde olmalıdır. Giriş ve sonuçtan daha çok yazılmalıdır. Konular daha fazla açılmalıdır. Konu ayrıntılarıyla anlatılır."Ne olacak?" diye merak edilen bölümdür.
Gelişme Bölümünün Özellikleri :
- Gelişme bölümü; konuyu açıklayan, ana düşüncenin ortaya çıkmasına katkıda bulunan yardımcı düşünceleri içerir.
- Konu, bu bölümde açılır. Bunun için de örneklerden benzerliklerden, karşıtlıklardan, tanık göstermelerden yararlanılır.
- Ayrıntılar, gelişme cümlelerinde birbirini tamamlayarak, birbirine, bağlayıcı öğelerle bağlanarak sıralanır.
- Gelişme bölümündeki paragraflardan her biri, dil ve düşünce yönünden kendisinden önceki ve sonraki paragrafa bağlıdır.
- Tüme varım yöntemiyle yazılan yazılarda ana düşünce, gelişme cümlelerinden biri olabilir.
Kompozisyon gelişme bölümlerine örnekler:
***Gerçekten de iyi yazarlar üstüme fena abanır, yüreksiz ederler beni. Hani bir ressam varmış, kötü horoz resimleri yapar ve uşaklarına, dükkana hiç canlı horoz sokmamalarını sıkı sıkı tembih edermiş, ben de öyle... Hatta çalgıcı Antigenides'in bulduğu çare benim daha çok işime gelirdi Antigenides bir şey çalacağı zaman, kendinden önce ve sonra halka uzun süre kötü şarkılar dinletirmiş***
***Güneş ışınlarının 21 Aralık tarihinde Oğlak Dönencesine dik gelmesi sonucu Güney yarım küreye yaz, Kuzey yarım küreye kış gelir Farklı yarımkürelerde farklı zamanlarda yaşanan kış mevsimi ülkemizde ve Kuzey yarım kürede 22 Aralık ayı ile başlayıp 21 Mart ile sona erer Kış başlangıcı ile gündüzler kısalmaya geceler uzamaya başlar***
Sonuç Bölümü :
Sonuç bölümünde, giriş ve gelişmenin ortak düşüncesi yani ana düşünce yazılır. Bu bölüm yazılı anlatımın diğer kısa bölümünden biridir. Bu bölümde de dikkat edilmesi gereken önemli özellik fazla ayrıntıya girmemektir.Yine kısa ve öz olmalıdır. Çıkarılan ana düşünceyi anlatır. Giriş ve gelişmeden daha kısa olmalıdır.
Sonuç Bölümünün Özellikleri :
- Dil ve düşünce yönünden kendinden önceki paragrafa bağlıdır.
- Kısa bir biçimde kurulan bu bölüm, toparlayıcı ve özet niteliğinde olan bağlayıcı öğelerle (kısaca, özetle, denilebilir ki) başlayabilir.
- Tüme varım yöntemiyle yazılmış yazılarda, ana düşünce bu bölümdedir.
- Öykü, roman, anı gibi türlerde anlatılan olayın bitiş durumunu içerir.
Kompozisyon sonuç bölümlerine örnekler:
***Hayatta birçok engelle ve sorunlarla karşılaşabiliriz Tek çıkış yolu çok çalışmaktır Çalışmak ve azim her daim başarıyı getirir Bizler iyi bir hayat istiyorsak, mutlaka çok çalışmalıyız Unutmayalım ki “İnsan ancak çalıştığını kazanır” (Hz Mevlana)***
***Öyleyse, her şeyin tozpembe göründüğü ve insanı tembelliğe, yaşamın tadını çıkarmaya davet eden yaz mevsimine kanmamalı, gençlik günlerini iyi değerlendirmeli. Yaşlılığını rahat geçirmek için bu günden kolları sıvamalıdır. Aksi halde insan, masaldaki ağustos böceğinin durumuna düşmekten kurtulamaz.***
Kompozisyon Yazarken Dikkat Edilmesi Gerekenler
1.Biçimsel Yönden
- Kompozisyon yazdığınız kağıdın kenarlarında uygun boşlukları bırakınız.
- Adınızı, sınıfınızı, şubenizi, numaranızı ve günün tarihini yazınız.
- Gerekli malzemelerinizi hazırlayınız.
- Amacınızı, ana düşüncenizi iyi tespit ediniz.
- Hitap edeceğiniz insanların seviyesini göz ardı etmeyiniz.
- Kompozisyonunuzu düzgün ve okunaklı bir el yazısıyla yazınız.
- Paragraf başlarını biraz içeriden (1–2 cm.) başlatınız.
- Satırları fazla sıkıştırmayınız.
2. İçeriksel Yönden
- Kompozisyon konusunu oluşturan temel kavramlar üzerinde durunuz.
- Düşüncelerinizi ilgi ve önem derecesine göre sıraya koyunuz.
- Yazınıza konuya uygun bir başlık koyunuz; Başlıksız yazı olmaz. Başlık ilgi çekici ve kısa olmalıdır.
- Öne sürdüğünüz ana düşünceyi iyi vurgulayınız.
- Düşünceyi geliştirme yollarından (örnekleme, karşılaştırma, tanık gösterme) yararlanınız.
- Cümlelerinizi kısa tutunuz, tek yargı bildiren basit cümleler kurunuz.
- Yazınızda gereksiz bölümler ve tekrarlar varsa atınız.
- Okuyucunun kafasında resim yaratacak sözcükler kullanmaya çalışınız.
- Noktalama işaretlerini doğru kullanınız.
gayet güzel , açıklayıcı ve anlatıcı olmuş
YanıtlaSilTeşekkürler işime yaradııı.. Başarılısınız.
YanıtlaSil